لنز دوربین مدار بسته چیست؟
همانطور که میدانید برای تشکیل تصویر باید بازتاب نور از جسم روی پرده ای تشکیل شود. مثلا برای اینکه ما جسمی را ببینیم، عدسی چشم ما باید نور انعکاسی از جسم را روی شبکیه متمرکز کند. در دوربین های مدار بسته انجام این کار به عهده ی لنز دوربیناست. لنز سیگنالهای نوری را جمع آوری میکند و روی سنسور متمرکز میکند تا تصویر تشکیل شود.لنز دوربین مداربسته وسیله ای است که وظیفه تنظیم زاویه دید دوربین و انتقال نور از محیط بر روی حسگر تصویر دوربین را بر عهده دارد. لنزها بر اساس میلیمتر نشان داده میشوند مثل لنز ۲.۸ میلیمتر، لنز ۳.۶ میلیمتر و غیره. در هر لنز یک یا چند عدسی وجود دارد که با کمک آنها پرتوهای نوری متمرکز میشوند.
تقسیم بندی لنزهای دوربین مداربسته بر اساس مكانیزم كار و نوع كاربری :
۱- لنزهای fix
۲- لنزهای fix صنعتی
۳-لنزهای fix مینی كمرا
۴- لنزهای ) varifocal فاصله كانونی متغییر (
۵-لنزهای ) motorize موتور دار (
لنز دوربین های مداربسته از نظر قابلیت تنظیم فاصله کانونی به سه دسته تقسیم می شوند:
- لنز ثابت (Fixed lens): یک زاویه دید ثابت را با توجه به فاصله کانونی خود برای دوربین ایجاد میکند.
- لنز قابل تنظیم یا وریفوکال (Vari-focal lens): یک زاویه متغییر را با توجه به بازه فاصله کانونی خود برای دوربین ایجاد می کند.
- لنزهای زوم (Zoom lens): این لنزها هم نوعی از لنزهای قابل تنظیم هستند که به موتوری برای تغییر فاصله کانونی مجهز شده اند و از طریق آن میتوان با تغییر فاصله کانونی میزان زوم لنز را تغییر داد. لنزهای زوم معمولا به صورت خودکار فوکوس میشوند.
لنز دوربین های مداربسته از نظر نوع نصب نیز به دو نوع تقسیم میشوند:
- لنزهای داخلی: این لنزها به صورت ثابت بر روی دوربین نصب شده اند و غیرقابل تغییر هستند.
- لنزهای خارجی: این لنزها معمولا برای دوربین های باکس مورد استفاده قرار می گیرند. این نوع لنزهای معمولا با دونوع پایه C یا CS طراحی میشوند.
یكی از مهمترین قسمت های طراحی سیستم مداربسته انتخاب نوع لنز است .
چرا؟
حسگر تصویر یا ccd نور را توسط لنز گرفته تبدیل به پالس های الكتریكی كرده (۰ or -12 v) و تحویل سرور مانیتورینگ یا DVR می دهد، سرور مانیتورینگ طبق پروتكل خاصی، این پالس ها را گرفته و دوباره تبدیل به تصویر می كند و نمایش می‌دهد .
اگر نور مناسبی به ccd نرسد نمی تواند تصویر مناسبی بدهد یعنی اگر از یك لنز، با كیفیت نامناسب استفاده كنید تصویر مناسبی نخواهید داشت .
فرض می كنیم از یك دوربین فوق العاده حرفه ای با رزولوشن بسیار بالا استفاده شود وقتی نور مناسبی از طرف لنزبه سمتccd هدایت نشود، به طبع ccd نمی تواند تصویر مناسبی ارسال كند چرا كه كل نوری كه به ccd می رسد از لنز عبور و در صورت نامناسب بودن لنز،خواص، شكست، چگونگی نور عبوری از آن تغییر كرده و لذا ccd بر اساس ورودی های غلط، تصویر نامناسبی را ارسال می كند .
بعد از انتخاب لنز مناسب از نظر كیفیت نوبت به انتخاب لنز مناسب و كارا از نظر زاویه و عمق دید می شود، یكی دیگر از مواردی كه در انتخاب لنز مهم است انتخاب لنز با فاصله كانونی مناسب است چرا كه فاصله كانونی لنز بیان گر زاویه و عمق دید لنز است كه هر چه این عدد (فاصله كانونی بر حسب میلی متر) بزرگتر باشد عمق دید لنز بیشتر و هر چه كوچكتر باشد زاویه دید لنز بیشتر است .
به عبارتی زاویه دید با عمق دید نسبت عكس دارند، هر چه زاویه دید بالاتر رود عمق دید پایین تر می آید و هر چه زاویه دید پایین تر بیاید عمق دید بالاتر می رود .
لازم به ذكر است لنز wide به دلیل زاویه دید بالا انتخاب می شود نه به دلیل عمق دید پایین و به همین ترتیب لنز های tele (لنزهایی با فاصله كانونی بالا) به دلیل عمق دید بالا .
در تمامی لنز ها یك بخش به نام آیریز وجود دارد كه كار آن تنظیم نور عبوری از لنز (در محیط ها و ساعات مختلف شبانه روز) می باشد. در برخی از لنز ها، آیریز به صورت خود كار تنظیم می گردد (Auto iris) ودوربین هایی كه از این سری لنز ها استفاده می كنند قادر خواهند بود در تمامی ساعات شبانه روز تصویری كاملا واضح و ایده‌آل را به سرور ارسال كنند. در برخی دیگر از لنزها آیریز به صورت دستی تنظیم می گردد (manual iris) و دوربین هایی كه از این سری لنز ها استفاده می كندد فقط قادر خواهند بود در نوری تصویر شفاف و واضح ارائه دهند كه آیریز آن ها بر اساس آن تنظیم گشته است و با تغییر نور نسبت به میزان تغییر، تصویر از حالت عادی خارج می شود